Over het oudste Steen van Elewijt zijn niet alle bronnen het eens. De ene bron vermeldt als oorsprong de 11de eeuw, toen in een open vlakte een versterking werd opgericht ter bescherming van het hertogdom Brabant tegen de Mechelaars. Andere bronnen verwijzen naar het begin van de 14de eeuw, toen ene Arnold van Wilre zich bij voorkeur ‘De Lapide-Van Den-Steen’ liet noemen. Hij was heer van ‘Elewite’, en meteen werd verondersteld dat hij de bouwer zou zijn geweest van het Steen van Elewijt. Bekende bewoners van het Steen waren o.a. Maria-Kristina van Egmont, dochter van de Graaf van Egmont die op 5 juni 1568 werd onthoofd op de Grote Markt te Brussel, en Pieter Paul Rubens, die zich in 1635 op het Steen vestigde. Om die reden wordt het kasteel vaak ook ‘Rubenskasteel’ genoemd.
Thans is het Steen van Elewijt een typisch waterkasteel, met laatgotische slottoren en twee aangebouwde 16de eeuwse vleugels. De voorgebouwen, in laatbarokke stijl, werden in de 18de eeuw opgericht, stallen en loodsen werd herbouwd in de eerste helft van de 19de eeuw.
In 2019 werd het Steen aangekocht door Toerisme Vlaanderen. Samen met de gemeente Zemst, haar inwoners en de lokale bedrijven gaat Toerisme Vlaanderen op zoek naar die perfecte herbestemming voor het Steen van Elewijt.